Wat is een prentenboek?

Wat is een prentenboek? Goede vraag! Een boek met tekst en illustraties? Ja! Zijn die kartonnen flipflappie-boekjes (“waar zit die poes” of “welke kleur zie je hier”) of plastic (neem maar lekker mee in bad) boekjes van mijn elf maanden oude neefje dan ook prentenboeken? Hmmm, niet echt, er moet wel een verhaal in zitten (vaak moet er een probleem opgelost worden). Aha, dan is een prentenboek een boek waarin tekst en illustraties elkaar aanvullen en samen een verhaal vertellen. Beter!

Een prentenboek heeft meestal weinig tekst (niet meer dan 1000 a 1500 woorden en soms zelfs helemaal geen tekst) en niet veel bladzijden (de standaard is 32 pagina’s). De educatieve boeken die kinderen zelf gaan lezen als ze leren lezen, daar staan ook illustraties in,  vallen eigenlijk ook af. Net als stripboeken. Een prentenboek zal veelal worden voorgelezen door ouders waar de illustraties en tekst het kind (en ouder!!) geboeid houden. De afloop van het verhaal moet ook wel positief zijn (het probleem wordt opgelost) of in ieder geval bevredigend zijn.

Aha, dan is een prentenboek een  boek waarin tekst en illustraties elkaar aanvullen en samen een kort en bevredigend verhaal vertellen aan jonge kinderen (gemiddeld ca. 3  t/m 6 jaar) en dat wordt voorgelezen.

Uiteraard, er zijn uitzonderingen op deze “definitie”. Zo zijn er bijvoorbeeld prentenboeken die speciaal gemaakt worden voor oudere kinderen of zelfs voor volwassenen. Maar strikt genomen dekt deze definitie toch wel 90% van de lading.

Tip: neem eens een kijkje bij de bekroonde prentenboeken!

Soorten Prentenboeken

Er is binnen deze definitie nog een verdere onderscheid te maken in de doelgroep. Kinderen van 8 hebben nu eenmaal een andere belevingswereld, woordenschat en aandachtsspanne dan een kind van 2 of 3 jaar oud. Een goede onderverdeling is wel lastig, omdat het ene onderwerp of verhaal wel geschikt is voor kinderen van alle leeftijden en andere weer alleen voor oudere kinderen. Ook de vorm, hoeveelheid tekst en illustraties kunnen verschil maken.

Babyboeken

Boekjes voor 0-1 jarigen. Meestal zijn deze boekjes geheel gemaakt van (papier)karton of ander knisperend of geplastificeerd materiaal. Soms hebben ze ook vakjes die geopend kunnen worden of speciale “voel” elementen. Een goed voorbeeld zijn de speel- en voelboekjes van Usborne Publishers en voor de iets oudere kinderen zijn er natuurlijk de Nijntje boekjes van Dick Bruna. De tekeningen zijn helder en hebben vrolijke kleuren. Weinig details. Weinig tekst per pagina (soms geen of 1 a 2 woorden) en weinig tekst totaal (maximaal 100 woorden).

Peuterboeken

Boekjes gericht op peuters van 2 t/m 3 jaar.  Meestal een “eenvoudig” verhaal en dito tekeningen. Een goed voorbeeld zijn de verhaaltjes van Dikkie Dik van Jet Boeke en Arthur van Norden de boekjes van “Kikker” van Max Velthuijs. Het totaal aantal woorden is beperkt (ergens tussen de 100 en 700).

De echte prentenboeken

Prentenboeken voor kinderen van 3 t/m 6 jaar (en ouder). De “echte” prentenboeken waar met een verhaal meestal een probleem of vraagstelling wordt opgelost. De totale lengte van het verhaal is niet meer dan 1000 a 1500 woorden. De tekeningen variëren van detaillistisch tot eenvoudig en vertellen SAMEN met de tekst of ZONDER tekst het verhaal.

Verhalenboekjes

Verhalenboekjes voor kinderen van 6 t/m 8 jaar. Dit hoeven niet per se de (avi-)boekjes te zijn die de kinderen zelf al lezen, maar kunnen ook boeken zijn  die voorgelezen worden. Kenmerkend is vooral dat de tekst leidend is. Er staan wel illustraties in (soms op iedere pagina), maar deze zijn vooral ondersteunend voor het verhaal.

Educatieve prentenboeken

Dan zijn er nog de prentenboeken die een bepaald educatief doel hebben. Dit begint al op hele jonge leeftijd met bijvoorbeeld de aanwijsboekjes (“waar is de bal”, “wat zegt de koe en welke kleur heeft een banaan”), de tel- en alfabetboekjes (cijfers en letters leren) tot en met de avi-boekjes om te leren lezen.

Apps en ebooks

In de regel denk je bij een prentenboek aan een fysiek boek waar je de pagina’s van kunt omslaan… Nu leven we inmiddels in een digitaal tijdperk waar ook prentenboeken digitaal als e-book of als app kunnen worden gemaakt. Deze vallen in principe wel onder de categorie prentenboeken, alleen zijn de verschijningsvorm en interactie wat anders dan bij reguliere prentenboeken. Een aparte tak van sport dus. Lees meer over digitale prentenboeken.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *